Próbny egzamin ósmoklasisty z matematyki - CKE 2020
Zadanie 1. (1pkt) Na diagramie kołowym przedstawiono procentowy udział soków o różnych smakach, które zostały sprzedane podczas festynu. Najmniej sprzedano soku pomidorowego, tylko \(15\) kartonów, a najwięcej - soku jabłkowego.
Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F - jeśli jest fałszywe.
Sprzedano łącznie \(125\) kartonów soków.
Sprzedano o \(30\) kartonów więcej soku jabłkowego niż pomidorowego.
Odpowiedź
1) FAŁSZ
2) PRAWDA
Wyjaśnienie:
Krok 1. Obliczenie udziału procentowego soku pomidorowego.
Z diagramu możemy odczytać, że soki inne niż pomidorowy mają procentowy udział sprzedaży na poziomie \(37,5\%\), \(20\%\) oraz \(30\%\). Cały diagram to \(100\%\), zatem sprzedaż soku pomidorowego będzie stanowić:
$$100\%-37,5\%-20\%-30\%=12,5\%$$
Krok 2. Ocena prawdziwości pierwszego zdania.
Szukamy liczby wszystkich sprzedanych kartonów soku, co możemy oznaczyć sobie jako \(x\). Wiemy już, że sok pomidorowy stanowi \(12,5\%\) wszystkich soków, czyli kartony z sokami pomidorowymi stanowią \(\frac{1}{8}x\). Z treści zadania wynika, że soków pomidorowych sprzedało się \(15\) kartonów, zatem:
$$\frac{1}{8}x=15 \\
x=120$$
Wyszło nam, że wszystkich soków sprzedano \(120\) kartonów, zatem zdanie jest fałszem.
Krok 3. Ocena prawdziwości drugiego zdania.
Ustaliliśmy już, że wszystkich sprzedanych kartonów jest \(120\). Sok jabłkowy stanowi \(37,5\%\), czyli \(\frac{3}{8}\) tej ilości, zatem:
$$\frac{3}{8}\cdot120=45$$
Skoro więc soku pomidorowego sprzedano \(15\) kartonów, a soku jabłkowego \(45\), to faktycznie soku jabłkowego sprzedano o \(30\) kartonów więcej. Zdanie jest więc prawdą.
Zadanie 2. (1pkt) W liczbie pięciocyfrowej \(258\#4\), podzielnej przez \(4\) i niepodzielnej przez \(3\), cyfrę dziesiątek zastąpiono znakiem \(„\#”\). Jakiej cyfry na pewno nie zastąpiono znakiem \(„\#”\)?
A. \(0\)
B. \(4\)
C. \(6\)
D. \(8\)
Wyjaśnienie:
Krok 1. Ustalenie co może znaleźć się pod znakiem \(\#\), aby liczba była podzielna przez \(4\).
Liczba jest podzielna przez \(4\) tylko wtedy, gdy jej dwie ostatnie cyfry tworzą liczbę podzielną przez \(4\). Sprawdźmy zatem kiedy nasza liczba będzie podzielną przez \(4\).
Gdy pod \(\#\) wstawimy \(0\), to dwiema ostatnimi cyframi będą \(04\), czyli liczba będzie podzielna przez \(4\).
Gdy pod \(\#\) wstawimy \(4\), to dwiema ostatnimi cyframi będą \(44\), czyli liczba będzie podzielna przez \(4\).
Gdy pod \(\#\) wstawimy \(6\), to dwiema ostatnimi cyframi będą \(64\), czyli liczba będzie podzielna przez \(4\).
Gdy pod \(\#\) wstawimy \(8\), to dwiema ostatnimi cyframi będą \(84\), czyli liczba będzie podzielna przez \(4\).
Możemy więc zaobserwować, że podstawiając dowolną cyfrę spośród proponowanych w odpowiedziach ABCD, uda nam się utworzyć liczbę podzielną przez \(4\).
Krok 2. Ustalenie kiedy liczba będzie niepodzielna przez \(3\).
Liczba jest podzielna przez \(3\) tylko wtedy, gdy suma jej cyfr daje liczbę podzielną przez \(3\). Analogicznie jeśli suma cyfr nie da liczby podzielnej przez \(3\), to liczba będzie niepodzielna przez \(3\) (taka sytuacja nas właśnie interesuje). Sprawdźmy zatem jak zachowa się nasza liczba podstawiając proponowane cyfry:
Gdy pod \(\#\) wstawimy \(0\), to suma cyfr wyniesie: \(2+5+8+0+4=19\), czyli liczba jest niepodzielna przez \(3\).
Gdy pod \(\#\) wstawimy \(4\), to suma cyfr wyniesie: \(2+5+8+4+4=23\), czyli liczba jest niepodzielna przez \(3\).
Gdy pod \(\#\) wstawimy \(6\), to suma cyfr wyniesie: \(2+5+8+6+4=25\), czyli liczba jest niepodzielna przez \(3\).
Gdy pod \(\#\) wstawimy \(8\), to suma cyfr wyniesie: \(2+5+8+8+4=27\), czyli liczba jest podzielna przez \(3\), bo \(27:3=9\).
To oznacza, że jedyną cyfrą, która na pewno nie znalazła się pod znakiem \(\#\) jest \(8\), bo wtedy nasza liczba staje się podzielna przez \(3\).
Zadanie 4. (1pkt) Miejscowości \(A\) i \(B\) położone na przeciwległych brzegach jeziora są połączone dwiema drogami - drogą polną prowadzącą przez punkt \(P\) i drogą leśną prowadzącą przez punkt \(L\). Długość drogi polnej \(APB\) wynosi \(10km\), a długość drogi leśnej \(ALB\) jest równa \(6km\).
Matylda i Karol wyruszyli na rowerach z miejscowości \(A\) do miejscowości \(B\) o godzinie \(10{:}00\). Matylda jechała drogą leśną, a Karol - drogą polną. Średnia prędkość jazdy Matyldy wynosiła \(15\frac{km}{h}\), a średnia prędkość Karola była równa \(20\frac{km}{h}\).
Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F - jeśli jest fałszywe.
Do miejscowości \(B\) Karol przyjechał wcześniej niż Matylda.
Matylda przyjechała do miejscowości \(B\) o godzinie \(10{:}24\).
Odpowiedź
1) FAŁSZ
2) PRAWDA
Wyjaśnienie:
Krok 1. Ocena prawdziwości pierwszego zdania.
Musimy obliczyć czas jazdy Karola oraz Matyldy, wtedy dowiemy się kto na metę dotarł szybciej. Przekształcając wzór \(v=\frac{s}{t}\) wyjdzie nam, że:
$$v=\frac{s}{t} \quad\bigg/\cdot t \\
vt=s \quad\bigg/:v \\
t=\frac{s}{v}$$
Teraz do tego wzoru musimy podstawić dane z treści zadania. Zacznijmy od Karola:
Karol jechał ze średnią prędkością \(v=20\frac{km}{h}\), a do pokonania miał trasę o długości \(s=10km\). W związku z tym:
$$t=\frac{10km}{20\frac{km}{h}} \\
t=\frac{1}{2}h$$
Karol przejechał trasę w \(\frac{1}{2}h\), czyli w \(30\) minut.
Teraz obliczmy czas jazdy Matyldy. Matylda jechała ze średnią prędkością \(v=15\frac{km}{h}\), a do pokonania miała trasę o długości \(s=6km\). W związku z tym:
$$t=\frac{6km}{15\frac{km}{h}} \\
t=\frac{2}{5}h$$
Matylda przejechała trasę w \(\frac{2}{5}h\). Skoro godzina ma \(60\) minut, to będzie to czas równy czyli w \(\frac{2}{5}\cdot60=24\) minuty.
To oznacza, że pierwsze zdanie jest fałszem, bo to Matylda przyjechała wcześniej.
Krok 2. Ocena prawdziwości drugiego zdania.
Skoro Matylda wyruszyła o godzinie \(10{:}00\), a czas jej jazdy wyniósł \(24\) minuty, to faktycznie w miejscowości \(B\) była o godzinie \(10{:}24\). Zdanie jest więc prawdą.
Zadanie 5. (1pkt) Na treningu odmierzano za pomocą aplikacji komputerowej \(15\)-minutowe cykle ćwiczeń, które następowały bezpośrednio jeden po drugim. Ola zaczęła ćwiczyć, gdy pierwszy cykl trwał już \(2\) minuty, a skończyła, gdy do końca trzeciego cyklu zostało jeszcze \(7\) minut. Ile łącznie minut Ola ćwiczyła na zajęciach?
A. \(36\)
B. \(35\)
C. \(24\)
D. \(21\)
Wyjaśnienie:
Do zadania można podejść na różne sposoby, ale najprościej będzie sprawdzić ile minut ćwiczeń wykonała Ola w każdym cyklu. Wiemy, że Ola opuściła \(2\) minuty pierwszego cyklu, czyli tutaj wykonała \(15-2=13\) minut ćwiczeń. Drugi cykl wykonała cały, więc doliczamy jej \(15\) minut. W trzecim cyklu Ola opuściła \(7\) minut, zatem wykonała \(15-7=8\) minut ćwiczeń.
To oznacza, że Ola ćwiczyła łącznie przez \(13+15+8=36\) minut.
Zadanie 8. (1pkt) W układzie współrzędnych zaznaczono trójkąt \(ABC\) oraz punkt \(P\) należący do boku \(BC\). Wszystkie współrzędne punktów \(A\), \(B\), \(C\) i \(P\) są liczbami całkowitymi.
Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F - jeśli jest fałszywe.
Pole trójkąta \(PAB\) jest równe polu trójkąta \(PAC\).
Pole trójkąta \(ABC\) jest równe \(21\).
Odpowiedź
1) PRAWDA
2) PRAWDA
Wyjaśnienie:
Krok 1. Obliczenie pola powierzchni trójkątów \(PAB\) oraz \(PAC\).
Zacznijmy od obliczenia pola powierzchni trójkąta \(PAB\). Widzimy wyraźnie (licząc po kratkach), że podstawa tego trójkąta ma długość \(a=7\), natomiast wysokość ma długość \(h=3\) (wysokość to w tym przypadku odległość od wierzchołka \(B\) do osi iksów). To oznacza, że pole tego trójkąta jest równe:
$$P_{PAB}=\frac{1}{2}ah \\
P_{PAB}=\frac{1}{2}\cdot7\cdot3 \\
P_{PAB}=10,5$$
Teraz obliczmy pole trójkąta \(PAC\). Tutaj także podstawa ma długość \(a=7\), natomiast wysokość ma długość \(h=3\) (jest to odległość od wierzchołka \(C\) do osi iksów). Pole tego trójkąta będzie więc równe:
$$P_{PAC}=\frac{1}{2}ah \\
P_{PAC}=\frac{1}{2}\cdot7\cdot3 \\
P_{PAC}=10,5$$
Krok 2. Ocena prawdziwości pierwszego zdania.
Z obliczeń wykonanych w pierwszym kroku wynika, że faktycznie pola powierzchni tych dwóch trójkątów są sobie równe, zatem to zdanie jest prawdą.
Krok 3. Ocena prawdziwości drugiego zdania.
Pole trójkąta \(ABC\) jest sumą pól trójkątów \(PAB\) oraz \(PAC\), zatem:
$$P_{ABC}=P_{PAB}+P_{PAC} \\
P_{ABC}=10,5+10,5 \\
P_{ABC}=21$$
To oznacza, że zdanie jest prawdą.
Zadanie 9. (1pkt) Trójkąt, w którym długości boków są do siebie w stosunku \(3:4:5\) nazywa się trójkątem egipskim. Z odcinków o jakich długościach nie można zbudować trójkąta egipskiego?
A. \(6, 8, 10\)
B. \(9, 12, 15\)
C. \(12, 20, 25\)
D. \(21, 28, 35\)
Wyjaśnienie:
Zadanie można rozwiązać na wiele sposobów, ale spróbujmy to przeanalizować jak najbardziej matematycznie. Jeżeli stosunek długości boków ma być równy \(3:4:5\), to nasze odcinki muszą mieć długość \(3x\), \(4x\) oraz \(5x\). Krótko mówiąc - każdy kolejny bok musi być tyle samo razy większy od trójki, czwórki lub piątki.
Jeżeli więc pierwszy odcinek miałby mieć długość \(6\) (co jest wartością dwa razy większą od \(3\)), to drugi odcinek musi mieć długość \(8\) (czyli dwa razy więcej niż \(4\)), a trzeci odcinek musi mieć długość \(10\) (czyli dwa razy więcej niż \(5\)). Wymiary \(6,8,10\) są więc jak najbardziej poprawne.
Jeżeli pierwszy odcinek miałby mieć długość \(9\) (co jest wartością trzy razy większą od \(3\)), to drugi odcinek musi mieć długość \(12\) (czyli trzy razy więcej niż \(4\)), a trzeci odcinek musi mieć długość \(15\) (czyli trzy razy więcej niż \(5\)). Wymiary \(9,12,15\) są więc jak najbardziej poprawne.
Jeżeli pierwszy odcinek miałby mieć długość \(12\) (co jest wartością cztery razy większą od \(3\)), to drugi odcinek musi mieć długość \(16\) (czyli cztery razy więcej niż \(4\)), a trzeci odcinek musi mieć długość \(20\) (czyli cztery razy więcej niż \(5\)). Wymiary \(12,20,25\) są więc niepoprawne (powinno to być \(12,16,20\)).
Jeżeli pierwszy odcinek miałby mieć długość \(21\) (co jest wartością siedem razy większą od \(3\)), to drugi odcinek musi mieć długość \(28\) (czyli siedem razy więcej niż \(4\)), a trzeci odcinek musi mieć długość \(35\) (czyli siedem razy więcej niż \(5\)). Wymiary \(21,28,35\) są więc jak najbardziej poprawne.
Zadanie 10. (1pkt) Sprzedawca kupił od ogrodnika róże i tulipany za łączną kwotę \(580zł\). Jeden tulipan kosztował \(1,20zł\), a cena jednej róży była równa \(4zł\). Sprzedawca kupił o \(50\) tulipanów więcej niż róż. Jeśli liczbę zakupionych tulipanów oznaczymy przez \(t\), to podane zależności opisuje równanie:
A. \(1,2(t+50)+4t=580\)
B. \(1,2(t-50)+4t=580\)
C. \(1,2t+4(t-50)=580\)
D. \(1,2t+4(t+50)=580\)
Wyjaśnienie:
Przeanalizujmy treść zadania. Wiemy, że jeden tulipan kosztuje \(1,2zł\). Skoro więc sprzedawca kupił \(t\) tulipanów, to zapłacił za nie \(1,2\cdot t\) złotych. Teraz spójrzmy na róże. Jedna róża kosztuje \(4zł\), a sprzedawca kupił tych róż o \(50\) mniej niż tulipanów (bo z treści zadania wynika, że tulipanów jest o \(50\) więcej niż róż). Można więc powiedzieć, że sprzedawca kupił \(t-50\) róż, czyli zapłacił za nie \(4\cdot(t-50)\). Teraz wydatki na tulipany i róże musimy zsumować i wiemy, że ta suma jest równa \(580zł\), stąd też otrzymamy równanie \(1,2t+4(t-50)=580\).
Zadanie 11. (1pkt) Figura zacieniowana na rysunku jest równoległobokiem.
Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F - jeśli jest fałszywe.
Suma miar kątów \(α\) i \(β\) wynosi \(180°\).
Kąt \(α\) ma miarę \(3\) razy mniejszą niż kąt \(β\).
Odpowiedź
1) PRAWDA
2) PRAWDA
Wyjaśnienie:
Krok 1. Ocena prawdziwości pierwszego zdania.
To zdanie jest prawdą, bo jest to po prostu jedna z własności równoległoboków. W równoległobokach kąty przy jednym ramieniu mają zawsze łącznie \(180°\).
Krok 2. Ocena prawdziwości drugiego zdania.
Obliczmy najpierw miarę kąta \(α\). Kąt \(α\) jest kątem przyległym do kąta o mierze \(135°\), a z własności kątów przyległych wiemy, że suma ich miar jest równa \(180°\). W związku z tym:
$$α=180°-135°=45°$$
Wiemy już, że suma miar kątów \(α\) i \(β\) wynosi \(180°\), zatem kąt \(β\) będzie miał miarę:
$$β=180°-45°=135°$$
To oznacza, że faktycznie kąt \(α\) ma miarę \(3\) razy mniejszą od kąta \(β\), bowiem \(135°:3=45°\).
Zadanie 12. (1pkt) Na rysunku przedstawiono trójkąt równoramienny \(KLM\) o ramionach \(KM\) i \(LM\). Miara kąta \(KML\) jest dwa razy większa niż miara kąta \(KLM\). Uzupełnij poniższe zdania. Wybierz odpowiedź spośród oznaczonych literami \(A\) i \(B\) oraz odpowiedź spośród oznaczonych literami \(C\) i \(D\).
Miara kąta \(KLM\) jest równa \(\bbox[5px,border:1px solid]{A}\bigg/\bbox[5px,border:1px solid]{B}\)
A. \(40°\)
B. \(45°\)
Trójkąt \(KLM\) jest \(\bbox[5px,border:1px solid]{C}\bigg/\bbox[5px,border:1px solid]{D}\)
C. rozwartokątny
D. prostokątny
Wyjaśnienie:
Krok 1. Rozwiązanie pierwszej części zadania.
Jeżeli jest to trójkąt równoramienny, to kąty przy podstawie muszą mieć jednakową miarę. Możemy więc przyjąć, że zarówno kąt \(KLM\) jak i \(MKL\) mają miarę \(α\). Z treści zadania wynika, że kąt między ramionami, czyli kąt \(KML\), jest dwa razy większy, zatem ma on miarę \(2α\). Skoro więc suma kątów w trójkącie jest równa \(180°\), to otrzymamy równanie:
$$α+α+2α=180° \\
4α=180° \\
α=45°$$
Zgodnie z naszymi oznaczeniami kąt \(KLM\) to kąt o mierze \(α\), czyli ma on miarę \(45°\).
Krok 2. Rozwiązanie drugiej części zadania.
Kontynuując obliczenia z poprzedniego kroku widzimy, że skoro \(α=45°\), a nasz kąt \(KML\) ma miarę \(2α\), to miara tego kąta jest równa \(2\cdot45°=90°\). To oznacza, że nasz trójkąt jest trójkątem prostokątnym.
Zadanie 14. (1pkt) W okręgu o środku \(S\) i promieniu \(5cm\) narysowano cięciwę \(AB\) o długości \(8cm\).
Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F - jeśli jest fałszywe.
Odległość punktu \(S\) od cięciwy \(AB\) jest równa \(3cm\).
Obwód trójkąta \(ASB\) jest równy \(16cm\).
Odpowiedź
1) PRAWDA
2) FAŁSZ
Wyjaśnienie:
Krok 1. Sporządzenie rysunku pomocniczego.
Powinniśmy dostrzec, że łącząc punkt \(S\) z punktami \(A\) oraz \(B\) powstanie nam następujący trójkąt równoramienny \(ABS\):
Skąd wiemy, że jest to trójkąt równoramienny? Wynika to z tego, że długości promienia są jednakowe, czyli tym samym ramiona \(AS\) oraz \(BS\) mają tą samą długość. Z własności trójkątów równoramiennych wynika, że ich wysokość dzieli podstawę na dwie równe części, stąd też odcinek \(AB\) o długości \(8cm\) mogliśmy sobie podzielić na dwie części \(AP\) oraz \(PB\), które mają długość równą \(4cm\).
Po dorysowaniu wysokości powstały nam więc dwa trójkąty prostokątne i to właśnie z nich będziemy mogli za chwilę obliczyć poszukiwane długości.
Krok 2. Ocena prawdziwości pierwszego zdania.
Musimy obliczyć długość odległość od punktu \(S\) do odcinka \(AB\), czyli długość odcinka \(SP\). Powinniśmy już dostrzec, że jest to klasyczny trójkąt prostokątny o bokach \(3cm,4cm,5cm\), ale jeśli tego nie widzimy, to korzystając z Twierdzenia Pitagorasa możemy zapisać, że:
$$|SP|^2+4^2=5^2 \\
|SP|^2+16=25 \\
|SP|^2=9 \\
|SP|=3 \quad\lor\quad |SP|=-3$$
Ujemną długość oczywiście odrzucamy, zatem zostaje nam \(|SP|=3cm\), co oznacza, że to zdanie jest prawdą.
Krok 3. Ocena prawdziwości drugiego zdania.
Obwód trójkąta \(ASB\) jest równy:
$$Obw=8cm+5cm+5cm \\
Obw=18cm$$
To zdanie jest więc fałszem.
Zadanie 15. (1pkt) Średnia arytmetyczna dwóch ocen Janka z matematyki jest równa \(3,5\). Jaką trzecią ocenę musi uzyskać Janek, by średnia jego ocen była równa \(4\)?
A. \(3\)
B. \(4\)
C. \(5\)
D. \(6\)
Wyjaśnienie:
Skoro średnia dwóch ocen Janka jest równa \(3,5\), to suma jego ocen będzie równa \(7\), bo \(3,5\cdot2=7\). Chcemy, by dopisując trzecią ocenę (niech to będzie ocena \(x\)), średnia ocen wyniosła \(4\). Korzystając ze wzoru na średnią arytmetyczną możemy zapisać, że:
$$\frac{7+x}{3}=4 \\
7+x=12 \\
x=5$$
To oznacza, że Janek musi otrzymać piątkę.
Zadanie 16. (2pkt) W tabeli podano cenniki dwóch korporacji taksówkowych. Należność za przejazd składa się z jednorazowej opłaty początkowej i doliczonej do niej opłaty zależnej od długości przejechanej trasy.
Pan Jan korzystał z Taxi „Jedynka”, a pan Wojciech - z Taxi „Dwójka”. Obaj panowie pokonali trasę o tej samej długości i zapłacili tyle samo. Ile kilometrów miała trasa, którą przejechał każdy z nich?
Odpowiedź
Każdy z Panów przejechał trasę o długości \(6km\).
Wyjaśnienie:
Krok 1. Ułożenie równań do treści zadania.
Z treści zadania wynika, że Pan Jan i Pan Wojciech przejechali trasę o jednakowej długości. Oznaczmy więc sobie liczbę pokonanych kilometrów jako niewiadomą \(x\).
Teraz naszym zadaniem jest ułożenie odpowiednich równań. Zacznijmy od Pana Jana i taksówki "Jedynka". Opłata początkowa jest równa \(3,2zł\), a do tego za każdy przejechany kilometr opłata wzrasta o kolejne \(3,2zł\). Skoro więc Pan Jan przejechał \(x\) kilometrów, to możemy zapisać, że koszt jego jazdy wyniósł:
$$3,2+3,2\cdot x$$
Podobnie możemy rozpatrzeć jazdę Pana Wojciecha w taksówce "Dwójka". Tutaj opłata początkowa jest równa \(8zł\), a za każdy przejechany kilometr opłata wzrasta o kolejne \(2,4zł\). Skoro więc Pan Wojciech przejechał \(x\) kilometrów, to możemy zapisać, że koszt jego jazdy wyniósł:
$$8+2,4\cdot x$$
Krok 2. Ułożenie i rozwiązanie równania.
Z treści zadania wynika, że Pan Jan i Pan Wojciech zapłacili za swój kurs jednakową kwotę. To oznacza, że między wyrażeniem \(3,2+3,2\cdot x\) oraz \(8+2,4\cdot x\) możemy postawić znak równości. Skoro tak, to:
$$3,2+3,2\cdot x=8+2,4\cdot x \quad\bigg/-3,2 \\
3,2x=4,8+2,4x \quad\bigg/-2,4x \\
0,8x=4,8 \\
x=6$$
To oznacza, że każdy z Panów przejechał trasę o długości \(6km\).
Wyjaśnienie punktacji:
Przyznaj sobie:
0 pkt
• Gdy brakuje jakiegokolwiek postępu prowadzącego do rozwiązania zadania.
1 pkt
• Gdy metodą "prób i błędów" obliczysz koszt przejazdu taksówkami jednej i drugiej firmy dla przynajmniej dwóch różnych długości.
LUB
• Gdy otrzymany wynik jest błędny w wyniku błędu rachunkowego.
2 pkt
• Gdy otrzymasz oczekiwany wynik.
Zadanie 17. (2pkt) Zmieszano \(40dag\) rodzynek w cenie \(12zł\) za kilogram oraz \(60dag\) pestek dyni w cenie \(17zł\) za kilogram. Ile kosztuje \(1\) kilogram tej mieszanki?
Odpowiedź
\(1\) kilogram tej mieszanki kosztuje \(15zł\).
Wyjaśnienie:
Krok 1. Obliczenie wartości rodzynek.
W zadaniu musimy pamiętać, że \(1\) kilogram to \(100dag\). Aby dowiedzieć się ile kosztuje cała mieszanka musimy obliczyć wartość każdego z produktów, czyli wartość rodzynek oraz pestek. Zacznijmy od rodzynek. Skoro w mieszance znajduje się \(40dag\) rodzynek, to wiemy już że jest to \(0,4kg\). Cena za kilogram tego produktu to \(12zł\), zatem wartość rodzynek jest równa:
$$0,4\cdot12zł=4,8zł$$
Krok 2. Obliczenie wartości pestek dyni.
Analogicznie jak w przypadku rodzynek, musimy zapisać, że pestek dyni mamy \(60dag\), czyli \(0,6kg\). Skoro kilogram tych pestek kosztuje \(17zł\), to wartość tego produktu wyniesie:
$$0,6\cdot17zł=10,2zł$$
Krok 3. Obliczenie wartości \(1\) kilograma mieszanki.
Na koniec musimy dodać wartość rodzynek oraz pestek, zatem:
$$4,8zł+10,2zł=15zł$$
Wyjaśnienie punktacji:
Przyznaj sobie:
0 pkt
• Gdy brakuje jakiegokolwiek postępu prowadzącego do rozwiązania zadania.
1 pkt
• Gdy obliczysz koszt \(40dag\) lub \(4kg\) rodzynek (patrz: Krok 1.).
LUB
• Gdy obliczysz koszt \(60dag\) lub \(6kg\) pestek dyni (patrz: Krok 2.).
2 pkt
• Gdy otrzymasz oczekiwany wynik.
Zadanie 18. (2pkt) Długości boków czworokąta opisano za pomocą wyrażeń algebraicznych, tak jak pokazano na rysunku.
Uzasadnij, że jeśli obwód tego czworokąta jest równy \(100cm\), to jest on rombem.
Odpowiedź
Udowodniono obliczając długość każdego boku.
Wyjaśnienie:
Krok 1. Analiza treści zadania.
Zastanówmy się co tak naprawdę musimy udowodnić i w jaki sposób możemy to zrobić. Naszym zadaniem jest udowodnienie, że gdy obwód tej figury jest równy \(100cm\), to figura jest rombem - czyli krótko mówiąc, jest czworokątem który ma wszystkie boki równej długości. Spróbujmy więc sprawdzić jaka jest wartość niewiadomej \(x\), gdy obwód tej figury jest równy \(100cm\). Poznanie tej wartości \(x\) pozwoli nam w dalszych krokach obliczyć długość każdego z boków.
Krok 2. Obliczenie wartości \(x\).
Jeżeli zsumujemy długości wszystkich boków i zapiszemy, że obwód jest równy \(100cm\), to otrzymamy następujące równanie:
$$\left(\frac{1}{2}x+15\right)+\left(\frac{3}{2}x-5\right)+(x+5)+(2x-15)=100$$
Oczywiście nie ma potrzeby zapisywania tych wszystkich nawiasów, ale warto to zrobić by się nie pogubić w całym zapisie. Spróbujmy teraz rozwiązać nasze równanie. Zwróć uwagę, że tak naprawdę wartości liczbowe nam się skrócą, bo raz mamy \(+15\), potem \(-15\), raz mamy \(-5\), potem \(5\). Całość będzie więc wyglądać następująco:
$$\frac{1}{2}x+15+\frac{3}{2}x-5+x+5+2x-15=100 \\
5x=100 \\
x=20[cm]$$
Krok 3. Obliczenie długości każdego z boków czworokąta.
Podstawmy teraz do każdego z wyrażeń wartość \(x=20\). Zaczynając od dolnego boku:
I bok: \(\frac{1}{2}\cdot20+15=10+15=25[cm]\)
II bok: \(\frac{3}{2}\cdot20-5=30-5=25[cm]\)
III bok: \(20+5=25[cm]\)
IV bok: \(2\cdot20-15=40-15=25[cm]\)
Krok 4. Zakończenie dowodzenia.
Wyszło nam, że gdy obwód tego czworokąta jest równy \(100cm\), to każdy z boków ma długość \(25cm\). To oznacza, że nasza figura jest faktycznie rombem, a to właśnie należało udowodnić.
A tak na marginesie - czy mamy pewność, że ta figura jest przy okazji kwadratem, skoro ma wszystkie boki równej długości? A no niestety takiej pewności nie mamy, bo nie wiemy, czy kąty między poszczególnymi bokami są kątami prostymi. Stąd też właśnie jesteśmy w stanie udowodnić, że ten czworokąt jest rombem, ale nie jesteśmy w stanie udowodnić, że będzie to kwadrat.
Wyjaśnienie punktacji:
Przyznaj sobie:
0 pkt
• Gdy brakuje jakiegokolwiek postępu prowadzącego do rozwiązania zadania.
1 pkt
• Gdy zapiszesz równanie składające się z sumy czterech boków czworokąta (patrz: Krok 2.).
LUB
• Gdy zapiszesz cztery oddzielne równania typu \(\frac{1}{2}x+15=25\) lub \(x+5=25\).
2 pkt
• Gdy otrzymasz oczekiwany wynik.
Zadanie 19. (3pkt) Pan Kazimierz przejechał trasę o długości \(90km\) w czasie \(1,5\) godziny. W drodze powrotnej tę samą trasę pokonał w czasie o \(15\) minut krótszym. O ile kilometrów na godzinę była większa jego średnia prędkość jazdy w drodze powrotnej?
Odpowiedź
Prędkość jazdy w drodze powrotnej była większa o \(12\frac{km}{h}\).
Wyjaśnienie:
Krok 1. Obliczenie średniej prędkości jazdy.
Pan Kazimierz przejechał trasę \(90km\) w czasie \(1,5h\), zatem jego średnia prędkość jazdy wyniosła:
$$v=\frac{s}{t} \\
v=\frac{90km}{1,5h} \\
v=60\frac{km}{h}$$
Krok 2. Obliczenie średniej prędkości jazdy w drodze powrotnej.
W drodze powrotnej Pan Kazimierz pokonał trasę o \(15\) minut szybciej. Skoro początkowo przejechał trasę w \(1,5h\) (czyli \(90\) minut), to w drodze powrotnej przejechał ten dystans w \(90-15=75\) minut. Musimy jeszcze te minuty zamienić na godziny, a więc możemy zapisać, że \(75\) minut to \(1,25h\). Długość trasy się nie zmieniła, nadal \(s=90km\), zatem możemy już przystąpić do liczenia średniej prędkości jazdy w drodze powrotnej:
$$v=\frac{s}{t} \\
v=\frac{90km}{1,25h} \\
v=72\frac{km}{h}$$
Krok 3. Obliczenie o ile wzrosła średnia prędkość jazdy w drodze powrotnej.
Skoro na początku średnia prędkość wyniosła \(60\frac{km}{h}\), a w drodze powrotnej było to już \(72\frac{km}{h}\), to średnia prędkość jazdy Pana Kazimierza wzrosła o:
$$72\frac{km}{h}-60\frac{km}{h}=12\frac{km}{h}$$
Wyjaśnienie punktacji:
Przyznaj sobie:
0 pkt
• Gdy brakuje jakiegokolwiek postępu prowadzącego do rozwiązania zadania.
1 pkt
• Gdy obliczysz średnią prędkość na trasie w jedną stronę (patrz: Krok 1. lub Krok 2.).
2 pkt
• Gdy obliczysz średnią prędkość na trasie w jedną i drugą stronę (patrz: Krok 1. oraz Krok 2.).
3 pkt
• Gdy otrzymasz oczekiwany wynik.
Zadanie 20. (3pkt) Trapez równoramienny \(ABCD\), którego pole jest równe \(72cm^2\), podzielono na trójkąt \(AED\) i trapez \(EBCD\). Odcinek \(AE\) ma długość równą \(4cm\), a odcinek \(CD\) jest od niego \(2\) razy dłuższy. Oblicz pole trójkąta \(AED\).
Wyjaśnienie:
Krok 1. Obliczenie długości dolnej i górnej podstawy.
Zacznijmy od obliczenia długości górnej podstawy, czyli odcinka \(CD\). Wiemy, że jest to odcinek \(2\) razy dłuższy od odcinka \(AE\), zatem:
$$|CD|=2\cdot4cm \\
|CD|=8cm$$
Nasz trapez jest równoramienny, zatem jakbyśmy od punktu \(C\) poprowadzili wysokość, która przetnie odcinek \(AB\) w punkcie \(F\), to otrzymamy odcinek \(FB\), który będzie równy odcinkowi \(AE\), czyli także będzie miał on długość \(4cm\).
To z kolei oznacza, że dolna podstawa \(AB\) będzie mieć długość:
$$|AB|=4cm+8cm+4cm \\
|AB|=16cm$$
Krok 2. Obliczenie wysokości trapezu (czyli długości odcinka \(ED\)).
Wiemy już, że dolna podstawa ma długość \(a=16cm\), górna ma długość \(b=8cm\), a pole trapezu jest równe \(P=72cm^2\). Korzystając więc ze wzoru na pole trapezu możemy bez przeszkód obliczyć wysokość naszej figury:
$$P=\frac{1}{2}(a+b)\cdot h \\
72cm^2=\frac{1}{2}\cdot(16cm+8cm)\cdot h \\
72cm^2=\frac{1}{2}\cdot24cm\cdot h \\
72cm^2=12cm\cdot h \\
h=6cm$$
Krok 3. Obliczenie pola trójkąta \(AED\).
Wiemy już, że wysokość trapezu wynosi \(6cm\), czyli \(|ED|=6cm\). Dolna przyprostokątna \(|AE|\) ma długość \(4cm\), zatem pole trójkąta \(AED\) będzie równe:
$$P=\frac{1}{2}ah \\
P=\frac{1}{2}\cdot4cm\cdot6cm \\
P=12cm^2$$
Wyjaśnienie punktacji:
Przyznaj sobie:
0 pkt
• Gdy brakuje jakiegokolwiek postępu prowadzącego do rozwiązania zadania.
1 pkt
• Gdy obliczysz wysokość trapezu (patrz: Krok 2.).
2 pkt
• Gdy w poprawny sposób będziesz obliczać pole trójkąta \(AED\) (patrz: Krok 3.), ale otrzymany wynik będzie błędny np. ze względu na błędy rachunkowe.
3 pkt
• Gdy otrzymasz oczekiwany wynik.
Zadanie 21. (3pkt) Pudełko w kształcie prostopadłościanu o wymiarach przedstawionych na rysunku zawiera \(32\) czekoladki. Każda czekoladka ma kształt prostopadłościanu o wymiarach \(2cm\), \(2cm\) i \(1,5cm\). Ile procent objętości pudełka stanowi objętość wszystkich czekoladek?
Odpowiedź
Czekoladki stanowią \(20\%\) objętości pudełka.
Wyjaśnienie:
Krok 1. Obliczenie objętości pojedynczej czekoladki.
Każda czekoladka jest prostopadłościanem o wymiarach \(2cm\times2cm\times1,5cm\), zatem objętość takiej pojedynczej czekoladki będzie równa:
$$V=abc \\
V=2cm\cdot2cm\cdot1,5cm \\
V=6cm^3$$
Krok 2. Obliczenie objętości wszystkich czekoladek.
W pudełku mamy \(32\) czekoladki. Każda z nich ma objętość \(V=6cm^3\), zatem objętość tych wszystkich czekoladek wyniesie:
$$V_{czekoladek}=32\cdot6cm^3 \\
V_{czekoladek}=192cm^3$$
Krok 3. Obliczenie objętości całego pudełka.
Nasze pudełko ma wymiary \(16cm\times24cm\times2,5cm\), zatem jego objętość będzie równa:
$$V_{pudełka}=16cm\cdot24cm\cdot2,5cm \\
V_{pudełka}=960cm^3$$
Krok 4. Obliczenie ile procent objętości pudełka stanowią wszystkie czekoladki.
Na koniec musimy ustalić ile procent objętości pudełka będą stanowić nasze czekoladki. Skoro czekoladki mają objętość równą \(192cm^3\), a całe pudełko ma \(960cm^3\), to czekoladki stanowią:
$$\frac{192cm^3}{960cm^3}=\frac{1}{5}=20\%$$
Wyjaśnienie punktacji:
Przyznaj sobie:
0 pkt
• Gdy brakuje jakiegokolwiek postępu prowadzącego do rozwiązania zadania.
1 pkt
• Gdy poprawnie obliczysz objętość pojedynczej czekoladki (patrz: Krok 1.).
LUB
• Gdy poprawnie obliczysz objętość pudełka (patrz: Krok 3.).
2 pkt
• Gdy otrzymany wynik jest błędny w wyniku błędu rachunkowego.
3 pkt
• Gdy otrzymasz oczekiwany wynik.
dzięki
Czy do otwartych zadań pojawią się wyjaśnienia?
Już są, właśnie dodałem ostatnie zadanie otwarte, odśwież stronę :)
Potrzebuję wyjaśnienie do zadania 10. Z góry dzięki :)
Będzie będzie, powolutku :D Za kilkanaście minut odśwież stronę i będzie :)
Edit: Już jest, potraktowałem je priorytetowo :D
Dzięki serdeczne :)
Czysty strzał w C, ale się udało :D
Reszta prawie dobrze, uff… Spokojny teraz jestem :D
jak policzyć czy zdałem jaki jest system oceniania?
Do zdobycia było 30 punktów. W przypadku egzaminu ósmoklasisty nie ma czegoś takiego, że się zdaje lub nie – zdają wszyscy :)
zadanie 18 pomoże ktoś
Przecież masz pięknie rozpisane to zadanie, wystarczy kliknąć w „Wyjaśnienie” ;)
Świetnie rozwiązany arkusz!! To zdecydowanie najlepsza strona do nauki na egzamin ósmoklasisty :-)
Wielkie dzięki za miłe słowa :)
Ale nie rozumiem jednej rzeczy. Czemu w 10 nie można było zrobić że Róża=t, tulipan=t+50. Czemu trzeba było podstawić tak jak wyżej?
Nie możesz przyjąć, że róże to t, bowiem w treści zadania jest informacja, że tulipany to t :)
Bo takie były założenia w zadaniu, że t oznacza ilość tulipanów.
Świetna stronka, pozdrawiam :)
Wielkie dzięki za super stronę! Jest mi bardzo przydatna w zdalnych lekcjach !
Czy w zadaniu 20 poprawnym wynikiem będzie 16 i pierwiastek z trzech??
W tym zadaniu jest tylko jedna odpowiedź i jest to 12cm2 :)
Mam pytanie apropo zadania 18. Ponieważ chciałbym wiedzieć czym oznaczamy x. W sensie czy jest to np długość jakiego boku czy jak.
Niewiadoma x pojawia się na rysunku w wyrażeniach opisujących długość boku. Przykładowo górny bok ma długość x+5 :)
Dziękuję bardzo! Świetna strona ;)
dzięki za pomoc :D
Zadanie nr. 7 mą błędną odpowiedź. Prawidłowa odp. to B
To zadanie jest na pewno dobrze zrobione ;) Zauważ, że mamy podać liczby przeciwne i zwróć uwagę na znaki otrzymanych liczb.
dokładnie (-5)*(-5) = 25 liczba przeciwna to -25, więc jakim cudem odpowiedź D? wystarczy sprawdzić na obojętnie jakim kalkulatorze ;)
-5^2=-25
(-5)^2=25
Na monecie mamy ten pierwszy wariant ;) Teraz jest już chyba wszystko jasne ;)
gdy nie ma nawiasu minus zostaje
w zadaniu 19 jest błąd w obliczeniach bo 75 min to jest 1,15h a nie 1,25h
Ależ nie! To bardzo często popełniany błąd przez uczniów ;)
15 minut stanowi 1/4 godziny (bo godzina ma 60 minut, a nie 100). Stąd też właśnie 75 minut to będzie 1 i 1/4 godziny, czyli właśnie 1,25h :)
jeżeli napisałbyś 1 h i 15 minut albo 1 i 15 / 60 byłoby wtedy poprawne ale tu przedstawiłeś ułamek dziesiętny – piętnaście setnych , a tak jak autor napisał godzina ma 60 minut ( czyli w mianowniku 60 a nie 100 ) : )
Boże jutro 09.10.2020 r. mam egzamin próbny nie wiem jak mam wam dziękować się tak stresowałem a tu proszę dobra robota i to chyba najlepsza strona do ćwiczenia matematyki dziękuję jeszcze raz. Mam jeszcze tylko małe pytanie czy to są pytania i odpowiedzi z aktualnego egzaminu czy prawdopodobnie będzie taki?
To są rzeczywiste pytania z egzaminu próbnego, który odbył się w marcu 2020 :)
Na Twoim egzaminie pytania będą na pewno inne, aczkolwiek część typów zadań pewnie się powtórzy ;)
Dobra jest 2021 nic nie umiem XDDD jutro zginę
dziękuję <3
Bardzo fajna stronka. Łatwy dostęp do zadań i najlepiej robić je samemu i dopiero na koniec zobaczyć odpowiedź :D
Dlaczego w zadaniu 18 wychodzi 5x=100, a nie 5,5x=100?
1/2x+3/2x+x+2x to 5x :)
Dlaczego w zadaniu 20, 12cm*h zamienia się na h=6cm? Nie rozumiem skąd się to bierze.
Jak mamy równanie 72cm^2=12cm * h, to dzielimy obydwie strony przez 12 i otrzymamy właśnie h=6cm :)
0 błędów dziękuje
oki super się uczy z tego na egzamin :D
Czy w zadaniu 12 nie ma błędu??? W tym podpunkcie, w którym trzeba zaznaczyć C/D powinien być kąt KML a nie KLM…
No ale w wyjaśnieniu jest przecież KML ;)
96% o 52% lepiej niż na próbnym :D, mam nadzieję, że tak samo mi pójdzie na oficjalnym egzaminie
w Zadaniu 21 policzyłem pole całkowite czekoladek i pudełka (Pole 32 czekoladek wynosiło 384 cm2, a pole całkowite pudełka 1920 cm2), po skróceniu wyszło mi 2/10= 20%. Czy należy mi się zatem 3 punkty?
Ooo, ciekawa sprawa ;) Wydaje mi się, że jednak niestety nie będzie za to zadanie 3 punktów, bo choć wynik jest dobry, to nie jest to dobrze policzone ;)
hej czy zad 17 można obliczyć proporcja poszczególne ceny tych produktów?
Sposób jest dowolny, byleby był poprawny i dawał dobry wynik ;)
Do zadania 19
75minut to nie 1,25 godz tylko 1,15
Chce tylko powiedziedz bo jednak ja naprzykład szukam tu odpowiedzi i wyjaśnień do rzeczy które nie znam wierząc że to jest wiarygodne źrudło a jednak zdaje mi się że jest błąd. Oczywiście jeśli jednak nie rozumiem to bardzo przepraszam ale jeśli nie to proszę aby pańska strona poprawiła ten błąd
75 minut to jest rzeczywiście 1 godzina i 15 minuty, ale to nie jest 1,15 godziny! To bardzo często popełniany błąd :) 15 minut to 1/4 godziny (bo godzina ma 60 minut). Stąd też właśnie 75 minut to 1,25 godziny :)