Dodawanie i odejmowanie liczb ujemnych (całkowitych)

Liczby ujemne możemy spotkać w wielu działaniach matematycznych, gdzie wykorzystywane jest dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie. Musimy więc poznać sposoby wykonywania tych działań oraz ewentualne pułapki, które będą na nas czyhać. Zacznijmy od dodawania i odejmowania.

Dodawanie liczb ujemnych
Na wstępie powiedzmy sobie czym jest proces dodawania. Przykładowo kiedy dodawaliśmy do siebie np. \(5+3\), to naszą czynność można byłoby zobrazować na osi liczbowej w następujący sposób:

działania na liczbach całkowitych

Obrazowo rzecz ujmując widzimy, że dodawanie polega na przesuwaniu się na osi liczbowej w prawo o określoną liczbę miejsc. To brzmi może bardzo prosto, ale pozwoli nam to omówić jak wygląda dodawanie liczb ujemnych.

Przykład 1. Załóżmy, że chcemy wykonać dodawanie \(-5+3\)

Startujemy od liczby \(-5\) i przesuwamy się o trzy miejsca w prawą stronę, co doprowadzi nas do punktu \(-2\) i taki też będzie wynik naszego dodawania:

dodawanie liczb ujemnych

$$-5+3=-2$$

Przykład 2. A co zrobić, w przypadku gdy liczba ujemna będzie naszym drugim składnikiem? Tak się stanie np. w działaniu \(5+(-3)\). Wtedy na naszej osi wykonalibyśmy następujące działanie:

działania na liczbach ujemnych

Możemy więc zauważyć, że dodawanie liczby ujemnej polega tak naprawdę na jej odjęciu:
$$5+(-3)=5-3=2$$

Przykład 3. Ostatnim przykładem z jakim możemy się spotkać jest dodanie dwóch liczb ujemnych np. \((-5)+(-3)\)

I tu podobnie jak w powyższym przykładzie przesuniemy się w lewą stronę osi. Można powiedzieć, że kiedy dodajemy dwie liczby ujemne zachowujemy się tak, jakbyśmy dodawali dwie liczby dodatnie, stawiając na koniec znak minusa przed wynikiem.

odejmowanie liczb ujemnych

$$(-5)+(-3)=(-5)-3=-8$$

Odejmowanie liczb ujemnych
Teraz analogicznie przystąpimy do odejmowania. Zanim to jednak nastąpi, przypomnijmy sobie jak wyglądało odejmowanie liczb dodatnich. Kiedy chcieliśmy wykonać działanie \(5-3\), to tak naprawdę przesuwaliśmy się na osi liczbowej w lewą stronę:

działania na liczbach ujemnych

Podobnie będziemy zachowywać się przy odejmowaniu liczb ujemnych, ale musimy uważać na znaki.

Przykład 4. Zacznijmy od najprostszego przykładu, w którym liczba ujemna stoi na pierwszym miejscu (czyli jest odjemną). Chcemy obliczyć \(-5-3=\)

Zaczynamy od liczby \(-5\) i przesuwamy się o trzy miejsca w lewo, co daje nam wynik \(-8\). W związku z tym:

odejmowanie liczb ujemnych

$$-5-3=-8$$

Przykład 5. Teraz obliczmy sobie działanie \(5-(-3)\).

I tu poznasz bardzo ważna zasadę związaną z liczbami ujemnymi – chcąc odjąć jakąś liczbę możemy dodać liczbę do niej przeciwną! Co to znaczy? Liczbą przeciwną do \(-3\) jest \(3\), więc zgodnie z naszą regułą:

$$5-(-3)=5+3=8$$

Przykład 6. Ostatnia możliwość to odjęcie liczby ujemnej od liczby ujemnej, np. \(-5-(-3)\).

Tu korzystamy z wiadomości zdobytych przed chwilą (w piątym przykładzie). Matematycznie zapis ten będzie wyglądał w ten sposób:
$$-5-(-3)=-5+3=-2$$

Dwa minusy dają plus
Na pewno słyszałeś takie powiedzenie jak „dwa minusy dają plus”. Często odnosimy je do życia codziennego, ale wszystko wzięło się tak naprawdę z matematyki, a dokładniej z tego co przed chwilą robiliśmy. W piątym i szóstym przykładzie zamieniliśmy dwa minusy stojące obok siebie na jeden plus, dzięki czemu mogliśmy bez trudu rozwiązać dane równanie. Ta prosta regułka pozwoli Ci zapamiętać zasady rozwiązywania zadań, w których musimy odjąć liczbę ujemną.

Z poniższych tematów dowiesz się jak wykonać mnożenie i dzielenie liczb ujemnych, a także poćwiczysz dodawanie i odejmowanie:

48 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
Mroczna Kosiarka

Fajna stronka, liczę na upragnione 5 lub 6 z pracy klasowej (obrywam czwórkami XD)

Oliwia

Jak to obliczyć -7+9+(-7)

Ala pomaga
Reply to  Oliwia

Przy obliczaniu tego pamiętaj o zasadzie
+ – = –
+ + = +
– – = +

Ola
Reply to  Oliwia

-7+9+(-7)=2+(-7)=-5

Bruxter

A pani na lekcji mi podała chyba 4 regułki i tylko jedna pamiętam ze zawsze przepisujemy pierwsza liczbę a pomożecie jak było dalej?

Lyynyx

świetnie wytłumaczone

Uczeń

Barrrrdzo dobrze wytłumaczone, dziękuje

Szynon
Reply to  Uczeń

bardzo dobrze

cos

czyli ile to będzie -17-20

Jula

Jak to obliczyć 125+(-6)+(-24)+30=

xd

Super strona. Szkoda że o niej wcześniej nie wiedziałam

Switchowiec

tam jest błąd -5-3=-8 ???!

wikusia
Reply to  Switchowiec

tak to jest dobrze policzone ponieważ jest to tak jakby dodane do odejmowania

Luki-chan

dzięki, pomogłaś/pomogłeś mi

Joanna

A jak byśmy mieli – 108 + 130=? albo -0,2 + 1 1/5=?

N&G

Serdecznie dziękuję! Czytałam w książce ale nie umiałam zrozumieć. Dzięki tej stronie zapamiętam to na pewno na długo! Jeszcze raz dziękuję! Wszystko ładnie wyjaśnione:-)

N&G

A kiedy mamy -6 + 0,5?
Ale ogólnie super wytłumaczone :-)

Anna

Mam pytanie. 199-391=???
Nie mogę zrozumieć dlaczego wynik będzie -192. Próbuje zrobić to działanie pod kreską i moim wynikiem jest -208

bgnvn

fajna strona

Alangopro

Dzięki ci wielkie

aga12

1/2 *(a + 2 + a – 4) * (a – 2)

Niki

Dobrze wytłumaczone

mila

dzięki :)

Eliza

jak obliczyć: 26 – (…..) = -57
Co powinno znaleźć się na tym polu?

karo

Fajna stronka, liczę na upragnione 5 lub 6 z pracy klasowej

Hmmm

a tak na prawdę nie ma dodawania i odejmowania( świadomość tego strasznie ułatwiła mi matme może wam też pomoże), znak jest własnością samej liczby, wiec jak ktoś wam powie ze „odejmowanie” jest nie przemienne to go wyśmiejcie bo:

5 – 8 = -3 i tak samo -8 + 5 = -3

przenosimy całe wyrażenie a nie tylko jego wartość

ktoś

fajna strona dużo się nauczyłem

Nastka

A jak obliczyć -80-0=?
Wtedy wynik pozostaje bez zmian?

Sandra

Dzięki za pomoc , a jak się oblicza się działania z ułamkami np.:-3 3/4 +2,4+(-5,25)+3 /35 ?

PawełekBetlejemski_12

Super wytłumaczenie, moim zdaniem lepsze niż w podręczniku

Zuzia

bardzo fajna strona. Akurat szykuje się na sprawdzian z liczb całkowitych, a nie chce mi się uczyć z książki

Jakub

Też słyszałem że jak są puszyste minusy to jest dodawanie ale nie wiem czy jest tylko jeden plus jak mamy 4minusy

olaa

mam pytanko czy jak mamy przykład znaczy nie przykład ale no takie coś ; + i + = czy wyjdzie nam plus

Kremówka

Mam pytanko czy jak jest – i – to czy wyjdzie nam = +
np: -17-20 to trzeba dodać czy odjąć :)

Last edited 2 miesięcy temu by Kremówka