Statystyka - zadania
Zadanie 2. (1pkt) Średnia arytmetyczna dziesięciu liczb \(x,3,1,4,1,5,1,4,1,5\) jest równa \(3\). Wtedy:
A. \(x=2\)
B. \(x=3\)
C. \(x=4\)
D. \(x=5\)
Wyjaśnienie:
Krok 1. Zapisanie odpowiedniego wzoru na średnią arytmetyczną.
Mamy \(10\) liczb, więc ich średnią arytmetyczną możemy zapisać wzorem:
$$\frac{x+3+1+4+1+5+1+4+1+5}{10}=3$$
Krok 2. Obliczenie wartości \(x\).
$$\frac{x+3+1+4+1+5+1+4+1+5}{10}=3 \quad\bigg/\cdot10 \\
x+25=30 \\
x=5$$
Zadanie 3. (1pkt) W czterech rzutach sześcienną kostką do gry otrzymano następujące liczby oczek: \(6, 3, 1, 4\). Mediana tych danych jest równa:
A. \(2\)
B. \(2,5\)
C. \(5\)
D. \(3,5\)
Wyjaśnienie:
Krok 1. Uporządkowanie wyników rzutu kostką.
Aby obliczyć medianę musimy najpierw ustawić wyniki z rzutów w porządku niemalejącym, zatem:
$$1,3,4,6$$
Krok 2. Obliczenie mediany.
W przypadku ciągu, który ma nieparzystą liczbę elementów, medianą jest środkowy wyraz. Nasz ciąg ma jednak parzystą liczbę elementów (dokładnie cztery), a więc aby uzyskać medianę musimy obliczyć średnią arytmetyczną dwóch środkowych wyrazów. W naszym przypadku środkowymi wyrazami są \(3\) oraz \(4\), tak więc mediana będzie równa:
$$m=\frac{3+4}{2}=3,5$$
Zadanie 7. (1pkt) Pewna firma zatrudnia \(6\) osób. Dyrektor zarabia \(8000zł\), a pensje pozostałych pracowników są równe: \(2000zł, 2800zł, 3400zł, 3600zł, 4200zł\). Mediana zarobków tych \(6\) osób jest równa:
A. \(3400zł\)
B. \(3500zł\)
C. \(6000zł\)
D. \(7000zł\)
Wyjaśnienie:
Krok 1. Uporządkowanie w kolejności niemalejącej zarobków pracowników.
Aby móc przystąpić do obliczenia mediany zawsze musimy najpierw uporządkować liczby w porządku niemalejącym, zatem:
$$2000, 2800, 3400, 3600, 4200, 8000$$
Krok 2. Obliczenie mediany.
Nasz ciąg liczb składa się z sześciu wyrazów (czyli jest to parzysta ilość), zatem mediana będzie średnią arytmetyczną dwóch środkowych wyrazów:
$$m=\frac{3400+3600}{2} \\
m=\frac{7000}{2} \\
m=3500$$
Zadanie 10. (1pkt) Mediana zestawu danych \(2, 12, a, 10, 5, 3\) jest równa \(7\). Wówczas:
A. \(a=4\)
B. \(a=6\)
C. \(a=7\)
D. \(a=9\)
Wyjaśnienie:
Krok 1. Uporządkowanie zestawu danych.
Aby móc przystąpić do obliczeń z medianą musimy na wstępie uporządkować wszystkie wyrazy ciągu w porządku niemalejącym. Uporządkujmy sobie na wstępie wszystkie wartości które znamy (czyli bez \(a\)):
$$2,3,5,10,12$$
W tej sytuacji mediana jest równa \(5\). My wiemy, że po dodaniu do tego zestawu liczby \(a\) mediana musi być równa \(7\). Musimy więc przeanalizować gdzie to nasze \(a\) może się znaleźć. Gdyby \(a\) było mniejsze od \(5\), to mediana byłaby mniejsza od \(5\). Gdyby \(a\) było większe od \(10\), to mediana byłaby równa \(\frac{5+10}{2}=7\frac{1}{2}\). Jedyną więc możliwością jest sytuacja, w której \(a\) znajdzie się między piątką i dziesiątką. Stąd też:
$$2,3,5,a,10,12$$
Krok 2. Obliczenie parametru \(a\) na podstawie mediany.
Mamy parzystą liczbę wyrazów naszego zestawu, więc medianę obliczymy jako średnią arytmetyczną dwóch środkowych wyrazów. W ten oto sposób uda nam się wyznaczyć wartość \(a\):
$$mediana=\frac{5+a}{2} \\
7=\frac{5+a}{2} \\
14=5+a \\
a=9$$
Podpowiedź: Oczywiście nic nie stoi też na przeszkodzie, by podstawić pod \(a\) każdą z czterech odpowiedzi i tym samym sprawdzić kiedy mediana będzie równa \(7\).
Zadanie 12. (1pkt) Średnia arytmetyczna liczb: \(x,13,7,5,5,3,2,11\) jest równa \(7\). Mediana tego zestawu liczb jest równa:
A. \(6\)
B. \(7\)
C. \(10\)
D. \(5\)
Wyjaśnienie:
Krok 1. Obliczenie wartości niewiadomej \(x\).
Zanim obliczymy medianę musimy poznać wartość niewiadomej \(x\). Zrobimy to układając proste równanie związane ze średnią arytmetyczną:
$$\frac{x+13+7+5+5+3+2+11}{8}=7 \\
\frac{x+46}{8}=7 \quad\bigg/\cdot8 \\
x+46=56 \\
x=10$$
Krok 2. Uporządkowanie liczb i wyznaczenie mediany.
Zanim zaczniemy obliczać medianę musimy uporządkować liczby w porządku niemalejącym:
$$2,3,5,5,7,10,11,13$$
Mamy parzystą liczbę wyrazów, więc medianę wyznaczymy w następujący sposób:
$$m=\frac{5+7}{2} \\
m=\frac{12}{2} \\
m=6$$
Zadanie 13. (1pkt) Średnia arytmetyczna zestawu danych: \(3, 8, 3, 11, 3, 10, 3, x\) jest równa \(6\). Mediana tego zestawu jest równa:
A. \(5\)
B. \(6\)
C. \(7\)
D. \(8\)
Wyjaśnienie:
Krok 1. Obliczenie wartości \(x\).
Do obliczenia niewiadomej \(x\) skorzystamy ze wzoru na średnią arytmetyczną. Wszystkich liczb (łącznie z niewiadomą \(x\)) mamy osiem, zatem:
$$\frac{3+8+3+11+3+10+3+x}{8}=6 \\
\frac{41+x}{8}=6 \\
41+x=48 \\
x=7$$
Krok 2. Obliczenie mediany.
Aby móc obliczyć medianę musimy najpierw uporządkować wyrazy w kolejności niemalejącej:
$$3, 3, 3, 3, 7, 8, 10, 11$$
Mamy parzystą liczbę wyrazów, zatem mediana będzie średnią arytmetyczną dwóch środkowych liczb:
$$m=\frac{3+7}{2} \\
m=\frac{10}{2} \\
m=5$$
Zadanie 14. (1pkt) Średnia arytmetyczna zestawu danych: \(2, 4, 7, 8, 9\) jest taka sama jak średnia arytmetyczna zestawu danych: \(2, 4, 7, 8, 9, x\). Wynika stąd, że:
A. \(x=0\)
B. \(x=3\)
C. \(x=5\)
D. \(x=6\)
Wyjaśnienie:
Skoro średnie arytmetyczne są sobie równe, to możemy ułożyć proste równanie:
$$\frac{2+4+7+8+9}{5}=\frac{2+4+7+8+9+x}{6} \\
\frac{30}{5}=\frac{30+x}{6} \\
6=\frac{30+x}{6} \\
36=30+x \\
x=6$$
Zadanie 15. (1pkt) Średnia arytmetyczna zestawu danych: \(2,4,7,8,x\) jest równa \(n\), natomiast średnia arytmetyczna zestawu danych: \(2,4,7,8,x,2x\) jest równa \(2n\). Wynika stąd, że:
A. \(x=49\)
B. \(x=21\)
C. \(x=14\)
D. \(x=7\)
Wyjaśnienie:
Krok 1. Utworzenie poprawnego układu równań.
Na podstawie treści zadania możemy zapisać dwa równania, które razem stworzą układ równań:
\begin{cases}
\frac{2+4+7+8+x}{5}=n \\
\frac{2+4+7+8+x+2x}{6}=2n
\end{cases}
Krok 2. Rozwiązanie powstałego układu równań.
Najprościej będzie chyba zastosować metodę podstawiania (podstawimy pierwsze równanie do drugiego), zatem otrzymamy:
$$\frac{2+4+7+8+x+2x}{6}=2\cdot\frac{2+4+7+8+x}{5} \\
\frac{21+3x}{6}=2\cdot\frac{21+x}{5} \quad\bigg/\cdot\frac{1}{2} \\
\frac{21+3x}{12}=\frac{21+x}{5}$$
Mnożąc teraz na krzyż otrzymamy:
$$5\cdot(21+3x)=12\cdot(21+x) \\
105+15x=252+12x \\
3x=147 \\
x=49$$
Zadanie 16. (1pkt) Średnia arytmetyczna sześciu liczb naturalnych: \(31, 16, 25, 29, 27, x\) jest równa \(\frac{x}{2}\). Mediana tych liczb jest równa:
A. \(26\)
B. \(27\)
C. \(28\)
D. \(29\)
Wyjaśnienie:
Krok 1. Ułożenie poprawnego równania i wyznaczenie wartości \(x\).
Zgodnie z treścią zadania prawdziwa jest następująca równość:
$$\frac{31+16+25+29+27+x}{6}=\frac{x}{2} \\
\frac{128+x}{6}=\frac{x}{2} \quad\bigg/\cdot6 \\
128+x=3x \\
2x=128 \\
x=64$$
Krok 2. Obliczenie mediany.
Aby obliczyć naszą medianę musimy przede wszystkim ustawić nasze liczby w ciągu niemalejącym, bo tylko w ten sposób jesteśmy w stanie rozwiązać to zadanie:
$$16,25,27,29,31,64$$
Z racji tego, że mamy parzystą liczbę wyrazów, to medianą będzie średnia arytmetyczna dwóch środkowych wyrazów:
$$m=\frac{27+29}{2}=\frac{56}{2}=28$$
Zadanie 20. (2pkt) W tabeli zestawiono oceny z matematyki uczniów klasy 3A na koniec semestru.
$$
\begin{array}{c|c|c|c|c|c|c}
\text{Oceny} & \text{1} & \text{2} & \text{3} & \text{4} & \text{5} & \text{6} \\
\hline
\text{Liczba ocen} & \text{0} & \text{4} & \text{9} & \text{13} & \text{x} & \text{1}
\end{array}
$$
Średnia arytmetyczna tych ocen jest równa \(3,6\). Oblicz liczbę \(x\) ocen bardzo dobrych \((5)\) z matematyki wystawionych na koniec semestru w tej klasie.
Wyjaśnienie:
Musimy ułożyć odpowiednie równanie, dokładnie tak jak chcielibyśmy obliczyć średnią arytmetyczną. Otrzymamy wtedy:
$$\frac{0\cdot1+4\cdot2+9\cdot3+13\cdot4+x\cdot5+1\cdot6}{0+4+9+13+x+1}=3,6 \\
\frac{93+5x}{27+x}=3,6 \quad\bigg/\cdot(27+x) \\
93+5x=3,6\cdot(27+x) \\
93+5x=97,2+3,6x \\
1,4x=4,2 \\
x=3$$
To oznacza, że trzy osoby otrzymały ocenę bardzo dobrą.
Wyjaśnienie punktacji:
Przyznaj sobie:
0 pkt
• Gdy brakuje jakiegokolwiek postępu prowadzącego do rozwiązania zadania.
1 pkt
• Gdy zapiszesz równanie z użyciem średniej arytmetycznej i na tym zakończysz albo np. popełnisz błąd rachunkowy w trakcie obliczeń.
2 pkt
• Gdy otrzymasz oczekiwany wynik.
spoko strona
Jest problem. :) zrobiłam 15 zadanie metodą przeciwnych współczynników ( najpierw w obu równaniach pozbyłam się mianowników, a potem pierwsze równanie (21+x=5n) pomnożyłam całe przez -3 ) i końcowo wyszło mi n=14. Jakiś błąd mam rachunkowy czy logicznie coś skrzypi?
Policzyłeś/aś po prostu nie to co trzeba :) Jak najbardziej n (które tutaj oznacza średnią arytmetyczną) jest równe 14, ale my w tym zadaniu mamy wyliczyć wartość x :)
Można liczyć tak jak u Ciebie, ale teraz mając n=14 musisz poprawnie wyznaczyć iksa :)
Bardzo pomocne :)
Wszystkie zadania które tutaj są zostały spisane z poprzednich matur? Czy to wymyślone przez Pana?
Tak, te wszystkie zadania są wprost z matur :)
Super stronka
Fajne dla powtórki
super, pozdrawiam, mr. Jar