Podstawą graniastosłupa ABCDEFGH jest prostokąt ABCD, którego krótszy bok ma długość 3

Podstawą graniastosłupa \(ABCDEFGH\) jest prostokąt \(ABCD\) (zobacz rysunek), którego krótszy bok ma długość \(3\). Przekątna prostokąta \(ABCD\) tworzy z jego dłuższym bokiem kąt \(30°\). Przekątna \(HB\) graniastosłupa tworzy z płaszczyzną jego podstawy kąt \(60°\). Oblicz objętość tego graniastosłupa.

podstawą graniastosłupa ABCDEFGH jest prostokąt ABCD

Rozwiązanie:
Krok 1. Sporządzenie rysunku poglądowego.

Zaznaczmy sobie na rysunku kąty \(30°\) i \(60°\) oraz odpowiednie długości boków omówione w treści zadania:

podstawą graniastosłupa ABCDEFGH jest prostokąt ABCD

Wbrew pozorom już podczas zaznaczania odpowiednich długości można było popełnić spory błąd. Skąd wiemy, że to akurat boki \(AD\) oraz analogicznie \(BC\) są tymi krótszymi i akurat one mają długość \(3\)? Treść zadania nie sugeruje nam tego wprost, ale wynika to chociażby z własności trójkątów \(30°\), \(60°\), \(90°\), a takim jest trójkąt \(ABD\). W takich trójkątach dłuższą przyprostokątną jest ten bok, który znajduje się przy kącie \(30°\) i stąd też wiemy, że dłuższymi krawędziami są \(AB\) oraz analogicznie \(CD\), a krótszymi są \(AD\) oraz \(BC\).

Do obliczenia objętości będziemy potrzebowali znać długości boków prostokąta oraz wysokość całego graniastosłupa, zatem wyznaczmy po kolei każdą z wartości.

Krok 2. Obliczenie miary dłuższego boku prostokąta.

Do obliczenia długości, którą oznaczyliśmy sobie jako \(a\) skorzystamy z trójkąta \(ABD\). Użyjemy tutaj albo własności trójkąta \(30°, 60°, 90°\), albo funkcji tangensa:
$$tg30°=\frac{3}{a} \\
\frac{\sqrt{3}}{3}=\frac{3}{a}$$

Mnożąc na krzyż otrzymamy:
$$\sqrt{3}a=9 \\
a=\frac{9}{\sqrt{3}}=\frac{9\cdot\sqrt{3}}{\sqrt{3}\cdot\sqrt{3}}=\frac{9\sqrt{3}}{3}=3\sqrt{3}$$

Krok 3. Obliczenie długości przekątnej podstawy.

Ponownie spoglądamy na trójkąt \(ABD\). Do obliczenia długości przekątnej \(DB\) skorzystamy z Twierdzenia Pitagorasa i z miary boku prostokąta, którą obliczyliśmy przed chwilą:
$$3^2+(3\sqrt{3})^2=|DB|^2 \\
9+9\cdot3=|DB|^2 \\
9+27=|DB|^2 \\
|DB|^2=36 \\
|DB|=6$$

Krok 4. Obliczenie wysokości graniastosłupa.

Tym razem interesuje nas trójkąt \(DBH\). Odcinek \(DH\), który oznaczyliśmy sobie jako \(H\) wyliczymy z funkcji tangensa (właśnie po to liczyliśmy przed chwilą długość przekątnej \(DB\)):
$$tg60°=\frac{H}{6} \\
\sqrt{3}=\frac{H}{6} \\
H=6\sqrt{3}$$

Krok 5. Obliczenie objętości graniastosłupa.

Znamy wszystkie potrzebne miary, więc możemy przejść do obliczeń objętości:
$$V=P_{p}\cdot H \\
V=3\cdot3\sqrt{3}\cdot6\sqrt{3} \\
V=9\sqrt{3}\cdot6\sqrt{3} \\
V=54\cdot3 \\
V=162$$

Odpowiedź:

\(V=162\)

8 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
Hubert

Zakładam, że <)BAD = 90 stopni
Dlaczego jak skorzystałem z funkcji sinus 30 stopni w trójkącie BAD, to wyszło mi, że a=6?
1/2 = 3/a
a = 6

Bartek

Czy w kroku 4 jest błąd, czy już o tej godzinie nie myślę…
Mamy trójkąt DBH o kącie ostrym 60°, przeciwprostokątna 6.
Nasza wysokość to przyprostokątna naprzeciwko kąta <)DBH 60°, czyli powinno być:
sin60° = h/6
√3 / 2 = h/6
2h = 6√3
h = 3√3
V = 3√3 * 3 * 3√3 = 27 * √3 * √3 = 81
Wtedy objętość wychodzi 81

Last edited 2 lat temu by Bartek
Tadeusz
Reply to  Bartek

Dlaczego nie skorzystaliśmy z własności trójkąta 30,60,90 na początku i nie obliczyliśmy a w sposób analogiczny 3 to inaczej a✓3 i wtedy inaczej a by wyszło bo wtedy dzielimy a przez ✓3 wychodzimy nam 3/✓3 pozbywamy się pierwiastka z mianownika i wychodzimy nam 3*✓3/3 i zostaje ✓3 a nie jak skorzystaliśmy z funkcji trygonometrycznej tangelsa 30 stopni i wyszło 3✓3

Kacper

Dlaczego w objętości jak jest Pp to mamy 3•3pierwiastki z 3 a nie 4•3pierwiastki z 3?