Łamana składa się z odcinków, z których pierwszy ma długość 16 cm

Łamana składa się z odcinków, z których pierwszy ma długość \(16 cm\), a każdy następny jest dwa razy krótszy od poprzedniego. Suma długości wszystkich odcinków tej łamanej jest równa \(31 cm\). Oblicz, o ile procent wzrosłaby suma długości wszystkich odcinków łamanej, jeśli liczba jej odcinków zostałaby podwojona, a zasada tworzenia kolejnych odcinków pozostałaby bez zmian. Zapisz swoje obliczenia.

Rozwiązanie

Krok 1. Dostrzeżenie ciągu geometrycznego.
Kluczem do rozwiązania tego zadania jest dostrzeżenie, że długości poszczególnych odcinków będą tworzyły ciąg geometryczny, w którym \(a_{1}=16\) oraz \(q=\frac{1}{2}\) (ponieważ każdy kolejny wyraz jest dwa razy mniejszy od poprzedniego). Dodatkowo wiemy, że suma wszystkich odcinków jest równa \(31\), czyli moglibyśmy też dodać, że \(S_{n}=31\).

Krok 2. Obliczenie liczby odcinków.
Skorzystamy ze wzoru na sumę \(n\) początkowych wyrazów ciągu geometrycznego:
$$S_{n}=a_{1}\cdot\frac{1-q^n}{1-q}$$

Jedyną niewiadomą w tym ciągu jest \(n\), czyli tak naprawdę liczba odcinków naszej łamanej. Podstawiając wszystkie znane dane, otrzymamy:
$$31=16\cdot\frac{1-\left(\frac{1}{2}\right)^n}{1-\frac{1}{2}} \\
31=16\cdot\frac{1-\left(\frac{1}{2}\right)^n}{\frac{1}{2}} \quad\bigg/\cdot\frac{1}{2} \\
\frac{31}{2}=16\cdot\left(1-\left(\frac{1}{2}\right)^n\right) \quad\bigg/:16 \\
\frac{31}{32}=1-\left(\frac{1}{2}\right)^n \\
-\frac{1}{32}=-\left(\frac{1}{2}\right)^n \\
\left(\frac{1}{2}\right)^n=\frac{1}{32} \\
\left(\frac{1}{2}\right)^n=\left(\frac{1}{2}\right)^5 \\
n=5$$

Wyszło nam, że ten ciąg ma \(5\) wyrazów, czyli tym samym nasza łamana składa się z \(5\) odcinków.

Krok 3. Obliczenie sumy długości nowej łamanej.
Nowa łamana ma mieć zgodnie z treścią dwa razy więcej odcinków, czyli \(n=2\cdot5=10\). Chcemy obliczyć długość ten nowej łamanej, czyli musimy wyznaczyć teraz \(S_{10}\). Podstawiając zatem dane do wzoru na sumę \(n\) początkowych wyrazów ciągu geometrycznego, otrzymamy:
$$S_{10}=16\cdot\frac{1-\left(\frac{1}{2}\right)^{10}}{1-\frac{1}{2}} \\
S_{10}=16\cdot\frac{1-\frac{1}{1024}}{\frac{1}{2}} \\
S_{10}=16\cdot\frac{\frac{1023}{1024}}{\frac{1}{2}} \\
S_{10}=16\cdot\frac{1023}{1024}:\frac{1}{2} \\
S_{10}=16\cdot\frac{1023}{1024}\cdot2 \\
S_{10}=\frac{1023}{32}=31\frac{31}{32}$$

Krok 4. Obliczenie o ile procent wzrosłaby suma długości odcinków łamanej.
Bazując na obliczeniu \(S_{5}\) oraz \(S_{10}\) możemy stwierdzić, że długość łamanej wzrosłaby o:
$$S_{10}-S_{5}=31\frac{31}{32}-31 \\
S_{10}-S_{5}=\frac{31}{32}$$

Celem zadania jest podanie wzrostu wyrażonego w procentach, zatem skoro łamana o długości \(31\) wzrosłaby o \(\frac{31}{32}\), to procentowo ten wzrost by wyniósł:
$$\frac{\frac{31}{32}}{31}=\frac{31}{32}:31=\frac{31}{32}\cdot\frac{1}{31}= \\
=\frac{1}{32}=0,03125=3,125\%$$

Odpowiedź

\(3,125\%\)

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments