Egzamin ósmoklasisty (termin dodatkowy) 2024 - matematyka
Zadanie 1. (1pkt) Adam zapisał, w przypadkowej kolejności, podane w programie radiowym wartości temperatury odnotowane pewnego zimowego dnia o godzinie 20:30 w Zakopanem, w Wiśle, w Karpaczu i w Szklarskiej Porębie (zobacz rysunek).
Temperatura w Karpaczu była o \(6°C\) wyższa niż w Szklarskiej Porębie, a w Wiśle była niższa niż w Zakopanem.
Temperaturę \(-5°C\) zanotowano w:
A. Szklarskiej Porębie
B. Zakopanem
C. Karpaczu
D. Wiśle
Wyjaśnienie:
Z treści zadania wynika, że w Karpaczu było o \(6°C\) więcej niż w Szklarskiej Porębie, więc musimy znaleźć taką parę temperatur, w której różnica między wskazaniami wyniesie właśnie \(6°C\). Jedyną taką parą będą temperatury \(-2°C\) oraz \(-8°C\), co prowadzi nas do wniosku, że w Karpaczu było \(-2°C\), natomiast w Szklarskiej Porębie \(-8°C\).
To oznacza, że temperatury \(-5°C\) oraz \(-3°C\) musiały zostać zanotowana w Zakopanem i w Wiśle. Z treści zadania wynika, że w Wiśle temperatura była niższa niż w Zakopanem, co prowadzi nas do wniosku, że w Wiśle mieliśmy \(-5°C\), natomiast w Zakopanem \(-3°C\).
Po tej analizie jesteśmy w stanie stwierdzić, że temperaturę \(-5°C\) zanotowano w Wiśle.
Zadanie 2. (1pkt) Dane są cztery liczby:
\(I. -9,25 \\
II. -1,25 \\
III. 1,25 \\
IV. 9,25\)
Do której z liczb I–IV należy dodać liczbę \((-4)\), aby otrzymać liczbę \((-5,25)\)?
A. \(I\)
B. \(II\)
C. \(III\)
D. \(IV\)
Wyjaśnienie:
Dość łatwo jest się pogubić w tym jakiej liczby szukamy, zwłaszcza że w grę wchodzą liczby ujemne. Podejdźmy więc do zadania bardziej matematycznie. Szukamy liczby \(x\), która po dodaniu liczby \(-4\) da wynik \((-5,25)\), czyli musimy rozwiązać następujące równanie:
$$x+(-4)=-5,25 \\
x-4=-5,25 \\
x=-1,25$$
Zadanie 3. (1pkt) Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.
\(\left(\frac{1}{5}\right)^8\gt\left(\frac{1}{5}\right)^6\)
\(2^2\cdot\left(\frac{1}{2}\right)^2=(-2)^3\cdot\left(-\frac{1}{2}\right)^3\)
Odpowiedź
1) FAŁSZ
2) PRAWDA
Wyjaśnienie:
Krok 1. Ocena prawdziwości pierwszego zdania.
Mamy jednakowe podstawy potęg, które są ułamkami zwykłymi większymi od \(0\) i mniejszymi od \(1\). W takiej sytuacji liczba będzie tym większa, im mniejszy jest wykładnik potęgi (mówiąc bardziej obrazowo - im mniej razy przemnożymy przez siebie liczbę \(\frac{1}{5}\) tym większą wartość otrzymamy). Zapisana nierówność jest więc fałszem.
Krok 2. Ocena prawdziwości drugiego zdania.
Korzystając z działań na potęgach możemy rozpiszmy lewą i prawą stronę tego równania:
Lewa strona:
$$2^2\cdot\left(\frac{1}{2}\right)^2=\left(2\cdot\frac{1}{2}\right)^2=1^2=1$$
Prawa strona:
$$(-2)^3\cdot\left(-\frac{1}{2}\right)^3\)=(-2)\cdot\left(-\frac{1}{2}\right)^3=1^3=1$$
Lewa strona jest więc równa stronie prawej, zatem zdanie jest prawdą.
Zadanie 4. (1pkt) W pudełku są kulki czerwone, zielone i niebieskie. Kulek czerwonych jest trzy razy więcej niż zielonych i o dwie mniej niż niebieskich.
Uzupełnij zdania. Wybierz odpowiedź spośród oznaczonych literami A i B oraz odpowiedź spośród oznaczonych literami C i D.
W pudełku najmniej jest kulek \(\bbox[5px,border:1px solid]{A}\bigg/\bbox[5px,border:1px solid]{B}\).
A.. niebieskich
B.. zielonych
Jeśli liczbę kulek zielonych oznaczymy przez \(x\), to liczbę wszystkich kulek w pudełku opisuje wyrażenie \(\bbox[5px,border:1px solid]{C}\bigg/\bbox[5px,border:1px solid]{D}\).
C.. \(7x-2\)
D.. \(7x+2\)
Wyjaśnienie:
Krok 1. Rozwiązanie pierwszej części zadania.
Z treści zadania wynika, że czerwonych kulek jest \(3\) razy więcej niż zielonych i że jednocześniej tych czerwonych jest mniej niż niebieskich. Czyli wniosek z tego jest taki, że najwięcej mamy kulek niebieskich, potem są czerwone, a najmniej mamy kul zielonych.
Krok 2. Rozwiązanie drugiej części zadania.
Kulek zielonych mamy \(x\). Kulek czerwonych ma być trzy razy więcej niż zielonych, czyli jest ich \(3x\). Z treści zadania wynika też, że czerwonych kulek jest o \(2\) mniej niż niebieskich, czyli analogicznie wnioskować można, że kulek niebieskich mamy o \(2\) więcej niż czerwonych, czyli niebieskich będzie \(3x+2\). To oznacza, że wszystkich kulek mamy:
$$x+3x+3x+2=7x+2$$
Zadanie 6. (1pkt) Czy liczba \(27733\) jest podzielna przez \(3\)? Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie spośród 1., 2. albo 3.
cyfrą jedności tej liczby jest \(3\).
suma cyfr tej liczby nie jest podzielna przez \(3\).
dwie ostatnie cyfry tej liczby tworzą liczbę podzielną przez \(3\).
Wyjaśnienie:
Liczba jest podzielna przez \(3\) tylko wtedy, gdy suma cyfr tej liczby da wynik podzielny przez \(3\). Suma cyfr naszej liczby wynosi:
$$2+7+7+3+3=22$$
Liczba \(22\) nie jest podzielna przez \(3\), więc cała liczba \(27733\) nie jest podzielna przez \(3\), ponieważ suma cyfr tej liczby nie jest podzielna przez \(3\).
Zadanie 7. (1pkt) Kąty \(\alpha, \beta, \gamma\) pewnego trójkąta spełniają dwa warunki: \(\alpha+\beta=130°\) i \(\alpha+\gamma=120°\).
Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.
Kąt \(\alpha\) ma miarę \(70°\).
Różnica miar między kątem największym a kątem najmniejszym w tym trójkącie jest równa \(20°\).
Odpowiedź
1) PRAWDA
2) PRAWDA
Wyjaśnienie:
Krok 1. Ocena prawdziwości pierwszego zdania.
Jeśli kąty \(\alpha, \beta, \gamma\) są kątami pewnego trójkąta, to suma ich miar jest na pewno równa \(180°\). Z treści zadania wiemy, że \(\alpha+\beta=130°\) i \(\alpha+\gamma=120°\), czyli moglibyśmy zapisać, że:
$$\alpha+\beta+\alpha+\gamma=130°+120° \\
\alpha+\alpha+\beta+\gamma=250°$$
Ustaliliśmy już, że \(\alpha+\beta+\gamma=180°\), zatem podstawiając tę informację do naszego równania, otrzymamy:
$$\alpha+180°=250° \\
\alpha=70°$$
Zdanie jest więc prawdą.
Krok 2. Ocena prawdziwości drugiego zdania.
Wiedząc, że \(\alpha=70°\) i korzystając z równań zapisanych w treści zadania, możemy obliczyć miary kątów \(\beta\) oraz \(\gamma\). Widzimy, że \(\beta=130°-70°=60°\), natomiast \(\gamma=120°-70°=50°\). Największym kątem jest więc \(\alpha=70°\), natomiast najmniejszym \(\gamma=50°\). Różnica miar między tymi kątami jest równa \(20°\), więc zdanie jest prawdą.
Zadanie 9. (1pkt) Antek jest zawodnikiem szkolnej drużyny koszykówki. Od początku sezonu jego drużyna zagrała w sześciu meczach. Antek w tych sześciu meczach zdobył łącznie \(84\) punkty.
Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.
Średnia liczby punktów zdobytych przez Antka w jednym meczu jest równa \(14\).
Średnia liczby punktów zdobytych przez Antka w jednym meczu będzie równa \(15\), jeśli w siódmym meczu zdobędzie on \(21\) punktów.
Odpowiedź
1) PRAWDA
2) PRAWDA
Wyjaśnienie:
Krok 1. Ocena prawdziwości pierwszego zdania.
Średnia liczba punktów zdobytych przez Antka wynosi:
$$śr=\frac{84}{6}=14$$
Zdanie jest więc prawdą.
Krok 2. Ocena prawdziwości drugiego zdania.
Jeśli z siódmym meczu Antek zdobędzie \(21\) punktów to łącznie zdobyłby \(84+21=105\) punktów. Średnia po tych siedmiu spotkaniach wyniosłaby wtedy:
$$śr=\frac{105}{7}=15$$
Zdanie jest więc prawdą.
Zadanie 10. (1pkt) Uzupełnij zdania. Wybierz odpowiedź spośród oznaczonych literami A i B oraz odpowiedź spośród oznaczonych literami C i D.
Liczba \(\sqrt{6\frac{1}{4}}\) jest równa \(\bbox[5px,border:1px solid]{A}\bigg/\bbox[5px,border:1px solid]{B}\).
A.. \(2\frac{1}{2}\)
B.. \(3\frac{1}{2}\)
Liczba \(\sqrt[3]{0,064}\) jest równa \(\bbox[5px,border:1px solid]{C}\bigg/\bbox[5px,border:1px solid]{D}\).
C.. \(0,4\)
D.. \(0,8\)
Wyjaśnienie:
Krok 1. Rozwiązanie pierwszej części zadania.
Aby obliczyc pierwiastek z naszej liczby, trzeba będzie ją zamienić na ułamek niewłaściwy, a całość będzie wyglądać następująco:
$$\sqrt{6\frac{1}{4}}=\sqrt{\frac{25}{4}}=\frac{5}{2}=2\frac{1}{2}$$
Krok 2. Rozwiązanie drugiej części zadania.
Tutaj najlepszym sposobem na obliczenie wartości tego pierwiastka będzie zamiana ułamka dziesiętnego na zwykły:
$$\sqrt[3]{0,064}=\sqrt[3]{\frac{64}{1000}}=\frac{4}{10}=0,4$$
Zadanie 16. (2pkt) Na diagramie przedstawiono rozkład liczby punktów zdobytych przez zawodników biorących udział w grze Kulki.
Oblicz prawdopodobieństwo, że losowo wybrany zawodnik zdobył w tej grze więcej niż \(20\) punktów. Zapisz obliczenia.
Odpowiedź
\(p=\frac{4}{11}\)
Wyjaśnienie:
Krok 1. Obliczenie liczby wszystkich zawodników.
Analizując diagram możemy stwierdzić, że wszystkich zawodników jest łącznie:
1+2+4+3+1=11
Krok 2. Obliczenie prawdopodobieństwa.
Mamy łącznie \(11 zawodników. Więcej niż \(20\) punktów zdobyło \(3+1=4\) zawodników. To oznacza, że prawdopodobieństwo, że losowo wybrany zawodnik zdobył więcej niż \(20\) punktów wynosi:
$$p=\frac{4}{11}$$
Zadanie 17. (3pkt) Jednakowe kubki sprzedawane są w dwóch rodzajach opakowań – małych i dużych. W małym opakowaniu jest dwa razy mniej kubków niż w dużym. W dwóch dużych opakowaniach i sześciu małych znajduje się łącznie \(140\) kubków. Oblicz, ile kubków jest w sześciu dużych opakowaniach. Zapisz obliczenia.
Wyjaśnienie:
Krok 1. Obliczenie liczby kubków w małym i dużym opakowaniu.
Wprowadźmy do zadania proste oznaczenia:
\(x\) - liczba kubków w małym opakowaniu
\(2x\) - liczba kubków w dużym opakowaniu
Z treści zadania wynika, że mamy \(6\) małych opakowań i \(2\) duże, które łącznie mają \(140\) kubków, zatem możemy ułożyć następujące równanie:
$$6\cdot x+2\cdot2x=140 \\
6x+4x=140 \\
10x=140 \\
x=14$$
To oznacza, że w małym opakowaniu mamy \(14\) kubków, a tym samym w dużym opakowaniu będziemy mieć \(2\cdot14=28\) kubków.
Krok 2. Obliczenie liczby kubków w sześciu dużych opakowaniach.
Celem zadania jest ustalenie ile kubków jest w dużych opakowaniach. Skoro mamy \(6\) opakowań, a w każdym znajduje się \(28\) kubków, to łącznie tych kubków będziemy mieć:
$$6\cdot28=168$$
Zadanie 18. (2pkt) Na trawniku w kształcie kwadratu o boku długości \(9\) metrów wytyczono kwietnik w kształcie prostokąta tak, że jego boki są równoległe do boków trawnika. Do kwietnika prowadzą cztery ścieżki. Dwie krótsze ścieżki mają po \(1,5 m\) długości każda, a dwie dłuższe mają po \(2,5 m\) długości każda (zobacz rysunek).
Oblicz pole powierzchni wytyczonego kwietnika. Zapisz obliczenia.
Wyjaśnienie:
Krok 1. Obliczenie długości boków kwietnika.
Skoro krótsze ścieżki mają \(1,5 m\) długości, a dłuższe \(2,5 m\), to sytuacja z treści zadania będzie wyglądać następująco:
Widzimy, że w takim razie kwietnik musi mieć jeden bok o długości \(9 m-2\cdot1,5 m=6 m\) oraz drugi bok o długości \(9 m-2\cdot2,5 m=4 m\).
Krok 2. Obliczenie pola powierzchni kwietnika.
Skoro kwietnik jest prostokątem o bokach \(6 m\times4 m\), to jego pole będzie równe:
$$P=6m\cdot4m \\
P=24m^2$$
Zadanie 19. (3pkt) Dany jest graniastosłup prawidłowy czworokątny, w którym zielone ściany są kwadratami.
Suma długości jego krawędzi zaznaczonych pogrubioną linią na rysunku 1. jest równa \(27 cm\).
Suma długości jego krawędzi zaznaczonych pogrubioną linią na rysunku 2. jest równa \(30 cm\).
Oblicz objętość tego graniastosłupa. Zapisz obliczenia.
Wyjaśnienie:
Krok 1. Wprowadzenie oznaczeń do treści zadania.
Zwyczajowo krawędzie graniastosłupa opisujemy jako \(a\), \(b\) oraz \(c\). Skoro jednak w podstawie graniastosłupa jest kwadrat, to możemy przyjąć, że krawędzie podstawy mają długość \(a\) oraz \(a\), natomiast krawędzie boczne to np. \(c\).
Krok 2. Zapisanie równań.
Zerkając na pierwszy rysunek możemy stwierdzić, że:
$$2a+3c=27$$
Z kolei z drugiego rysuunku wynika, że:
$$3a+3c=30$$
Krok 3. Zbudowanie i rozwiązanie układu równań.
Z zapisanych wcześniej równań możemy zbudować układ:
\begin{cases}
2a+3c=27 \\
3a+3c=30
\end{cases}
Możemy zastosować dowolną metodę na rozwiązanie tego układu, najprościej będzie chyba zastosować metodę przeciwnych współczynników. W tym celu moglibyśmy pomnożyć obydwie strony pierwszego równania przez \(-1\), a całość obliczeń wyglądałaby następująco:
\begin{cases}
-2a-3c=-27 \\
3a+3c=30
\end{cases}
Dodając teraz te równania stronami, otrzymamy:
$$a=3$$
Chcąc teraz poznać długość krawędzi bocznej, czyli \(c\), wystarczy podstawić obliczone \(a=3\) do jednego z równań z układu, np. pierwszego:
$$2\cdot3+3c=27 \\
6+3c=27 \\
3c=21 \\
c=7$$
Tym samym wiemy już, że w podstawie naszego graniastosłupa mamy kwadrat o boku \(3 cm\), a wysokość tej bryły to \(7 cm\).
Krok 4. Obliczenie objętości graniastosłupa.
Korzystając ze wzoru na objętość, możemy zapisać, że:
$$V=3cm\cdot3cm\cdot7cm \\
V=63cm^3$$
bardzo pomocne
Metoda przeciwnych współczynników, układ równań, 8 klasa ?!
A w czym jest tutaj problem? ;)
Jestem w ósmej klasie i za Chiny nie miałem na lekcji czegoś takiego, aczkolwiek tak naprawdę można taki układ sobie zrobić na logikę. Skoro mamy
2a+3c=27
3a+3c=30
to (2a+3c)-(3a+3c) = a
natomiast 30 – 27 = 3
stąd a = 3, a reszta z górki