Dodawanie i odejmowanie liczb ujemnych (całkowitych)

Liczby ujemne możemy spotkać w wielu działaniach matematycznych, gdzie wykorzystywane jest dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie. Musimy więc poznać sposoby wykonywania tych działań oraz ewentualne pułapki, które będą na nas czyhać. Zacznijmy od dodawania i odejmowania.

Dodawanie liczb ujemnych
Na wstępie powiedzmy sobie czym jest proces dodawania. Przykładowo kiedy dodawaliśmy do siebie np. \(5+3\), to naszą czynność można byłoby zobrazować na osi liczbowej w następujący sposób:

działania na liczbach całkowitych

Obrazowo rzecz ujmując widzimy, że dodawanie polega na przesuwaniu się na osi liczbowej w prawo o określoną liczbę miejsc. To brzmi może bardzo prosto, ale pozwoli nam to omówić jak wygląda dodawanie liczb ujemnych.

Przykład 1. Załóżmy, że chcemy wykonać dodawanie \(-5+3\)

Startujemy od liczby \(-5\) i przesuwamy się o trzy miejsca w prawą stronę, co doprowadzi nas do punktu \(-2\) i taki też będzie wynik naszego dodawania:

dodawanie liczb ujemnych

$$-5+3=-2$$

Przykład 2. A co zrobić, w przypadku gdy liczba ujemna będzie naszym drugim składnikiem? Tak się stanie np. w działaniu \(5+(-3)\). Wtedy na naszej osi wykonalibyśmy następujące działanie:

działania na liczbach ujemnych

Możemy więc zauważyć, że dodawanie liczby ujemnej polega tak naprawdę na jej odjęciu:
$$5+(-3)=5-3=2$$

Przykład 3. Ostatnim przykładem z jakim możemy się spotkać jest dodanie dwóch liczb ujemnych np. \((-5)+(-3)\)

I tu podobnie jak w powyższym przykładzie przesuniemy się w lewą stronę osi. Można powiedzieć, że kiedy dodajemy dwie liczby ujemne zachowujemy się tak, jakbyśmy dodawali dwie liczby dodatnie, stawiając na koniec znak minusa przed wynikiem.

odejmowanie liczb ujemnych

$$(-5)+(-3)=(-5)-3=-8$$

Odejmowanie liczb ujemnych
Teraz analogicznie przystąpimy do odejmowania. Zanim to jednak nastąpi, przypomnijmy sobie jak wyglądało odejmowanie liczb dodatnich. Kiedy chcieliśmy wykonać działanie \(5-3\), to tak naprawdę przesuwaliśmy się na osi liczbowej w lewą stronę:

działania na liczbach ujemnych

Podobnie będziemy zachowywać się przy odejmowaniu liczb ujemnych, ale musimy uważać na znaki.

Przykład 4. Zacznijmy od najprostszego przykładu, w którym liczba ujemna stoi na pierwszym miejscu (czyli jest odjemną). Chcemy obliczyć \(-5-3=\)

Zaczynamy od liczby \(-5\) i przesuwamy się o trzy miejsca w lewo, co daje nam wynik \(-8\). W związku z tym:

odejmowanie liczb ujemnych

$$-5-3=-8$$

Przykład 5. Teraz obliczmy sobie działanie \(5-(-3)\).

I tu poznasz bardzo ważna zasadę związaną z liczbami ujemnymi – chcąc odjąć jakąś liczbę możemy dodać liczbę do niej przeciwną! Co to znaczy? Liczbą przeciwną do \(-3\) jest \(3\), więc zgodnie z naszą regułą:

$$5-(-3)=5+3=8$$

Przykład 6. Ostatnia możliwość to odjęcie liczby ujemnej od liczby ujemnej, np. \(-5-(-3)\).

Tu korzystamy z wiadomości zdobytych przed chwilą (w piątym przykładzie). Matematycznie zapis ten będzie wyglądał w ten sposób:
$$-5-(-3)=-5+3=-2$$

Dwa minusy dają plus
Na pewno słyszałeś takie powiedzenie jak „dwa minusy dają plus”. Często odnosimy je do życia codziennego, ale wszystko wzięło się tak naprawdę z matematyki, a dokładniej z tego co przed chwilą robiliśmy. W piątym i szóstym przykładzie zamieniliśmy dwa minusy stojące obok siebie na jeden plus, dzięki czemu mogliśmy bez trudu rozwiązać dane równanie. Ta prosta regułka pozwoli Ci zapamiętać zasady rozwiązywania zadań, w których musimy odjąć liczbę ujemną.

Z poniższych tematów dowiesz się jak wykonać mnożenie i dzielenie liczb ujemnych, a także poćwiczysz dodawanie i odejmowanie:

43 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
Mroczna Kosiarka

Fajna stronka, liczę na upragnione 5 lub 6 z pracy klasowej (obrywam czwórkami XD)

Oliwia

Jak to obliczyć -7+9+(-7)

Ala pomaga
Reply to  Oliwia

Przy obliczaniu tego pamiętaj o zasadzie
+ – = –
+ + = +
– – = +

Bruxter

A pani na lekcji mi podała chyba 4 regułki i tylko jedna pamiętam ze zawsze przepisujemy pierwsza liczbę a pomożecie jak było dalej?

Lyynyx

świetnie wytłumaczone

Uczeń

Barrrrdzo dobrze wytłumaczone, dziękuje

Szynon
Reply to  Uczeń

bardzo dobrze

cos

czyli ile to będzie -17-20

Jula

Jak to obliczyć 125+(-6)+(-24)+30=

xd

Super strona. Szkoda że o niej wcześniej nie wiedziałam

Switchowiec

tam jest błąd -5-3=-8 ???!

wikusia
Reply to  Switchowiec

tak to jest dobrze policzone ponieważ jest to tak jakby dodane do odejmowania

Luki-chan

dzięki, pomogłaś/pomogłeś mi

Joanna

A jak byśmy mieli – 108 + 130=? albo -0,2 + 1 1/5=?

N&G

Serdecznie dziękuję! Czytałam w książce ale nie umiałam zrozumieć. Dzięki tej stronie zapamiętam to na pewno na długo! Jeszcze raz dziękuję! Wszystko ładnie wyjaśnione:-)

N&G

A kiedy mamy -6 + 0,5?
Ale ogólnie super wytłumaczone :-)

Anna

Mam pytanie. 199-391=???
Nie mogę zrozumieć dlaczego wynik będzie -192. Próbuje zrobić to działanie pod kreską i moim wynikiem jest -208

bgnvn

fajna strona

Alangopro

Dzięki ci wielkie

aga12

1/2 *(a + 2 + a – 4) * (a – 2)

Niki

Dobrze wytłumaczone

mila

dzięki :)

Eliza

jak obliczyć: 26 – (…..) = -57
Co powinno znaleźć się na tym polu?

karo

Fajna stronka, liczę na upragnione 5 lub 6 z pracy klasowej

Hmmm

a tak na prawdę nie ma dodawania i odejmowania( świadomość tego strasznie ułatwiła mi matme może wam też pomoże), znak jest własnością samej liczby, wiec jak ktoś wam powie ze „odejmowanie” jest nie przemienne to go wyśmiejcie bo:

5 – 8 = -3 i tak samo -8 + 5 = -3

przenosimy całe wyrażenie a nie tylko jego wartość

ktoś

fajna strona dużo się nauczyłem

Nastka

A jak obliczyć -80-0=?
Wtedy wynik pozostaje bez zmian?

Sandra

Dzięki za pomoc , a jak się oblicza się działania z ułamkami np.:-3 3/4 +2,4+(-5,25)+3 /35 ?

PawełekBetlejemski_12

Super wytłumaczenie, moim zdaniem lepsze niż w podręczniku

Zuzia

bardzo fajna strona. Akurat szykuje się na sprawdzian z liczb całkowitych, a nie chce mi się uczyć z książki

Jakub

Też słyszałem że jak są puszyste minusy to jest dodawanie ale nie wiem czy jest tylko jeden plus jak mamy 4minusy